«Mianie vielmi mocna niepakoić, čyjo jano». Historyja biełarusa, jakomu ŭ Polščy pierasadzili novaje serca

Biełarus Illa Žaleźniakoŭ raskazaŭ, jak jamu ŭ Polščy zrabili pierasadku donarskaha serca. Pakul Illa lažaŭ u špitali, jaho padtrymlivali nieznajomyja suajčyńniki, piša «Radyjo Svaboda».

Illa Žaleźniakoŭ padčas znachodžańnia ŭ polskim špitali

Nabivaŭ tatu z 14 hadoŭ

Illu Žaleźniakovu 34 hady, jon pachodzić z Homiela. Usio žyćcio pracavaŭ tatuiroŭščykam. Kaža, «pačaŭ krucić mašynku» ŭ 14 hadoŭ.

«Ja z tych mamantaŭ», — zaŭvažaje Illa, bo daŭno zajmajecca svajoj prafiesijaj.

Illa padčas pracy ŭ tatu-sałonie

Illa žanaty. Šmat pracavaŭ, kab zarabić na siamju, časam z ranku da nočy, — praciahvaje jon apovied pra svajo žyćcio.

«Zdaryłasia trahiedyja. My vielmi doŭha chacieli dzicia. Nie atrymlivałasia. Potym atrymałasia. Ciažarnaść prachodziła ciažka. U nas naradziłasia dačka, siamimiesiačnaja. I pamierła praz čatyry dni. Heta jaje (žonku. — RS) złamała. Heta mianie złamała», — Illa płača, kali pra heta ŭspaminaje.

U 2018 hodzie, sa słovaŭ surazmoŭcy, jon pierajechaŭ u Polšču, u Sileziju. Jaho zaprasili tam rabić tatu. Dumaŭ, što nieŭzabavie dałučycca i žonka. Ale jana vyrašyła zastacca ŭ Biełarusi.

Ciažka padniacca pa schodach

Try hady tamu, uspaminaje mužčyna, jon staŭ kiepska pačuvacca. Adznačaje, što zaŭsiody vioŭ aktyŭny ład žyćcia, jeździŭ na rovary, chadziŭ u hory, hulaŭ z sabakam, choć kuryŭ i časam vypivaŭ.

«Niejak pačaŭ siabie ciažka adčuvać. Niešta dychać ciažka. Ja žyŭ na druhim paviersie, i mnie było ciažka padniacca ŭ kvateru pa schodach. Pajšoŭ da lekara. Lekar zrabiŭ EKH, pahladzieŭ. «Treba vam da kardyjołaha schadzić», — skazaŭ. Ja zapisaŭsia da kardyjołaha, uvieś čas chadziŭ na pracu. Adčuvaju, što ŭ mianie acioki vializnyja. Nohi raspuchli, jak u słana. Stupni ŭ krasoŭki nie ŭvachodziać», — uspaminaje surazmoŭca.

Illa (źleva) sa svaim siabram

Vizytu da kardyjołaha Illa nie dačakaŭsia.

«Jedu z pracy, a ŭ mianie pieradynfarktny stan. Pryjaždžaju dadomu. Ja tady pačaŭ sustrakacca ź dziaŭčynaj. I kažu: «Ja zaraz pamru. Ja prosta adčuvaju, što zaraz pamru», — pierakazvaje jon.

Sa słovaŭ Illi, jaho zabrała «chutkaja». U špitali ź jaho «spuścili šmat vady», jakaja ŭtvarała acioki. Urešcie paviedamili, što jahonaje serca pracuje tolki na 16%. Vyrašyli, što treba pastavić kardyjostymulatar. Apieracyju zrabili ŭ 2022 hodzie. Surazmoŭca zaŭvažaje, što asnoŭnuju prablemu adrazu nie zaŭvažyli. Jana była ŭ tym, što nie da kanca zakryvaŭsia kłapan u sercy pamiž žałudačkami.

«Kłapan nie stvaraje cisku. Kroŭ brudnaja i čystaja źmiešvajucca, orhanam brakuje kisłarodu. Orhany pierastajuć pracavać i aciakajuć… Potym stała jasna, što mnie spačatku pavinny byli zrabić kłapan, a potym užo ŭpichvać stymulatar», — razvažaje Illa.

Jon źviazvaje svajo zachvorvańnie ŭ takim maładym uzroście z tym, što pieražyŭ šmat stresaŭ, u tym liku stratu dziciaci.

Patrebnaja impłantacyja

Illa ŭspaminaje, što praz paŭtara hoda paśla apieracyi jamu znoŭ stała błaha.

«Z taho času ŭsio pa špitalach. Druhaja apieracyja ŭ mianie była ŭletku (2024 hoda. — RS), kali ŭ mianie dastali stary kardyjostymulatar, bo jon byŭ razradžany. Zaražeńnie kryvi pajšło, nastolki ŭsio nie cyrkulavała. Jaho dastali, antybijotykam mianie vylečyli i ŭstavili novy. Heta treciaja apieracyja», — pieraličvaje jon.

Illa padčas znachodžańnia ŭ špitali

Kali pryjšoŭ čas rabić apieracyju na kłapanie ŭ sercy, Žaleźniakovu paviedamili: «Usio nastolki kiepska, što my nie viedajem, dzie padšyć», — raskazvaje jon.

Adzinym vychadam była impłantacyja serca. Biełarusa pačali abśledavać, ci nadajecca jon da takoj apieracyi, i ŭrešcie pastavili ŭ čarhu. Jon čakaŭ try miesiacy. Kaža, što vypadak byŭ pilny. Kolki čałaviek było pierad im u čarzie, nie viedaje. Tłumačyć, što heta zaležyć taksama ad hrupy kryvi donarskaha serca.

«Lepš donarski orhan atrymaje čałaviek, jakomu jon dapamoža, čym čałaviek, u jakoha jość inšyja zachvorvańni, jakija nie daduć sercu pryžycca. Vyjhraje toj, u kaho bolš šancaŭ skarystacca hetym i narmalna žyć», — razvažaje surazmoŭca pra toje, jak vybirajuć pamiž pretendentami.

«Praz usiu Polšču terminova vieźli orhan»

U sakaviku jon znoŭ trapiŭ u špital, bo kiepska pačuvaŭsia, raskazvaje Žaleźniakoŭ.

«Znajšli dla ciabie orhan, usio, jedziem. Na noč hledziačy. Praz usiu Polšču terminova vieźli orhan. Skazali, što my ŭžo budziem hatovyja da apieracyi. Kali pryjedzie serca, jaho adrazu praviarajuć. Kali jano nie pasuje da impłantacyi, to jedzieš nazad u svaju pałatu. Dumaju, heta jazda na matacykle abo avaryja», — dzielicca mužčyna tym, jak jamu vieźli serca.

Uviečary jamu skazali, što a šostaj ranku pajedzie na apieracyjny stoł.

«Ná tabie mašynku (dla haleńnia. — RS), ná šapku admysłovuju, fartuch, pahalisia, pamyjsia i čakaj. A tam abo atrymajecca, abo nie. Hledziačy ŭ jakim stanie serca dajedzie. Pry čakańni serca ludzi štodnia jak na ihołkach, bo heta moža być siońnia, moža być praz paŭhoda, moža być i ŭdzień, i ŭnačy. Tabie prosta telefanujuć, na «chutkaj» zabirajuć i ŭsio», — raskazvaje Illa.

Illa nieŭzabavie paśla apieracyi

Pryznajecca — jechać na apieracyju było strašna, bo lekary adrazu papiaredžvali, što jon moža nie vyžyć.

16 sakavika, raskazvaje Illa, jamu zrabili apieracyju pierasadki serca ŭ varšaŭskim špitali. Paśla jamu raskazali, što jon trojčy pamiraŭ na apieracyjnym stale, ale jaho zdoleli aprytomnić. Dva tydni paśla Illa lažaŭ u reanimacyi.

Mužčyna raskazvaje, što ŭ kancy sakavika jaho pieraviali ŭ zvyčajnuju pałatu, ale asobnuju, u izalacyi, bo jaho «kožnaja prastuda moža zabić». Prymaje leki, jakija dapamahajuć pryžycca novamu orhanu. Zaŭvažaje, što pačuvajecca lepš, idzie na papraŭku.

Pakul jamu ciažka ŭstavać. Kab padniać jaho ź nizkaha siadzieńnia, patrebnyja dva čałavieki. Taksama jamu ciažka dychać, nos zabity vydzialeńniami. Spać možna tolki na śpinie. Reabilitołahi dapamahajuć jamu raspracoŭvać ciahlicy, bo jany amal atrafavalisia, ustavać, pakrysie chadzić.

«Bo adkryvali hrudnuju kletku, usie kostki razvaročvali ŭ baki… Atrymlivajecca, jašče pierałom śpieradu zažyvaje», — tłumačyć jon surjoznaść apieracyi.

Čyjo serca jamu pierasadzili, Illa nie viedaje i nie pytaŭsia.

«Mianie vielmi mocna niepakoić, čyjo jano. Starajusia pra heta nie dumać. Chtości musiŭ raźvitacca sa svaim žyćciom… Mnie skazali: «Supakojsia. Ty atrymaŭ novaje, maładoje serca. Ty atrymaŭ druhi šaniec na žyćcio», — płača Illa.

Illa Žaleźniakoŭ

Padtrymali nieznajomyja biełarusy

Mužčyna raskazvaje, što padčas jahonych prablem z sercam novaja partniorka, ź jakoj jon paznajomiŭsia ŭ Polščy i jakaja naradziła ad jaho dačku, parvała ź im. Skazała, kab zabraŭ svaje rečy i źjechaŭ. Sa słovaŭ surazmoŭcy, partniorka nie chacieła ź im zastavacca, bo jon chvory, bo nie moh dapamahać i «bo jana nie choča zastacca ŭdavoj ź dziećmi».

«Jak tolki jana mianie pakinuła, ja ŭpaŭ, i ŭsio, sa špitala bolš nie vychodžu. Ja straciŭ sens. Ja mała bačyŭ małoje dzicia», — kaža Illa.

Surazmoŭca dadaje, što pamiž časam u špitalach žyŭ u chostele. Rečy zachoŭvaje ŭ svaim aŭtamabili i na składzie. Lekavańnie ŭ špitali dla jaho biaspłatnaje, bo jon pracuje ŭ Polščy aficyjna, maje strachoŭku.

Niekalki razoŭ sa žniŭnia minułaha hoda Illa źviartaŭsia da biełarusaŭ u emihranckaj internet-supołcy ŭ Polščy z prośbaj pryvieźci jamu ŭ špital pitnoj vady, musaŭ, kašy, bo niama kamu dapamahčy. Ludzi ŭ kamientarach sami stali prapanoŭvać pieraličyć jamu hrošy, zamović dastaŭku ježy. Užo paśla apieracyi jon prasiŭ pierasłać 20 złotych (5 dalaraŭ), jakich nie chapała, kab nabyć śpiecyjalny karsiet. Sa słovaŭ surazmoŭcy, jamu tady dasłali bolš za 150 dalaraŭ.

U razmovie sa «Svabodaj» Illa patłumačyŭ, što jahonyja staryja znajomyja zastalisia ŭ Silezii. U Varšavu jon pierajechaŭ niadaŭna. Illa raskazaŭ, što jamu dapamahli vielmi šmat ludziej, «moža, tysiača». Pieraličvali hrošy, prynosili chatniuju ježu ŭ špital: sałatu, sup, boršč, draniki. Praź niejki čas paśla publikacyi dopisu biełarus u kamientarach prosić nie dasyłać jamu bolš hrošaj, bo jamu ŭžo chopić. Jon pryznajecca, što prasić było vielmi soramna, asabliva pieršy raz.

«Ja žyvu ciapier tolki dziakujučy dapamozie hetych cudoŭnych ludziej. Ja niepieraborlivy. Mnie šmat nie treba. Mnie patrebnaje čystaje pitvo. I časam miasa. Zamiest 30 abo 50 [złotych] časam suma dabiahaje da tysiačy. Ja pišu ŭ kamientarach: «Stop, stop! Chopić, chopić!» I jašče lacić, lacić, lacić», — dzielicca jon.

Sa słovaŭ Illi, jašče kala miesiaca jaho płanujuć nazirać u špitali. Kali serca dobra pryžyviecca, to jaho vypišuć. Jašče paŭhoda jamu budzie patrebny spakojny, aščadny ład žyćcia. Nielha ciažka fizična pracavać. Raz na miesiac treba praviaracca ŭ kardyjołaha i pulmanołaha. Dalej, jon kaža, ludzi z donarskim sercam mohuć žyć zvyčajnym žyćciom.

Kamientary da artykuła