«Ludzi chočuć pieramovaŭ z tymi, chto maryć ich źniščyć fizična». Hutarka z Alaksandram Kabanavym pra žyćcio, «Biełpoł» i razychodžańnie ź Piatruchinym

«Taja infarmacyja, što da nas prychodzić, idzie ad čynoŭnikaŭ, siłavikoŭ, ludziej z Administracyi»

«Naša Niva»: Jak vaša zdaroŭje? Bo niadaŭna raspaŭsiudžvałasia infarmacyja pra vaša zmahańnie z praciahłaj chvarobaj — jana choć i apynułasia fejkavaj, ale ŭsio ž. I darečy, ci vyśvietlili vy aŭtara fejku?

Alaksandr Kabanaŭ: U kožnaha čałavieka jość peŭnyja prablemy sa zdaroŭjem, mnie padajecca. Mnie 54 hady budzie — adpaviedna, niejkija momanty jość: piakotka tam pieryjadyčna, niedzie sustaŭ zabalić. Ale ja niejak uvahu na heta nie źviartaju.

Nakont aŭtarstva fejkaŭ ja nie toje što raźbiraŭsia, ja viedaju, chto heta robić, bo mnie znajomy počyrk hetaha aŭtara. Heta Vadzim Makiejeŭ ź Pinska, jaki daŭno pracuje na režym, i niepasredna pa nas pracavaŭ daŭno. Niekali jon byŭ u partyi Hajdukieviča, ale jaho ŭziali na raspaŭsiudzie narkotykaŭ. Plus milicyja viedała šmat što pryvatnaha pra jaho, hetym pačali manipulavać — maŭlaŭ, ty pojdzieš na zonu, i ŭ ciabie tam buduć prablemy, davaj lepš na nas papracuješ.

«NN»: Z vami było niaprosta złavicca na razmovu praz zahružany hrafik, heta najpierš z pracaj na pasadzie pres-sakratara ŭ «Biełpole» źviazana?

AK: «Biełpoł», kaniečnie zabiraje šmat času. Asnoŭnaja maja enierhija nakiravanaja ŭ hetym rečyščy. Dalej ja ŭsio ž siabar kamisii pa nacyjanalnaj biaśpiecy ŭ Kaardynacyjnaj radzie, tam taksama adbyvajecca šmat roznych abmierkavańniaŭ, padrychtoŭki dakumientaŭ — na heta sychodzić hadzina-dźvie na dzień. Nu i dobry kavałak času zajmaje prosta być u paviestcy — čytać ŚMI, telehram-kanały, u čacie GPT zadavać pytańni, źbirać infarmacyju — mnie treba dobra aryjentavacca ŭ tym, što adbyvajecca vakoł.

«NN»: To-bok «Biełpoł» — vaša asnoŭnaja praca i dachod?

AK: Nidzie dadatkova ŭ płanie niejkaj pracy na pradpryjemstvie ja nie zaniaty.

«NN»: Vas prablemy ź finansavańniem nie zakranuli?

AK: Ciapier nikomu nie spakojna, situacyja ŭ śviecie častkova i na nas paŭpłyvała. Ale lubaja struktura znachodzić mahčymaści padoŭžvać svajo isnavańnie: kali znachodziacca ludzi — hramadzianie ci struktury, jakija ličać, što vaša praca patrebnaja i važnaja.

«NN»: «Biełpoł» isnuje bolš za košt pramych danataŭ ci hrantaŭ? 

AK: Nie dumaju, što maju prava hetuju infarmacyju ahučvać.

«NN»: U vašych videa, rasśledavańniach zaŭvažna źmianiłasia padača, stała bolš jarkaj — heta z vašym prychodam u kamandu źviazana ŭ tym liku?

AK: Stvareńnie kantentu takoha ŭzroŭniu — heta praca ŭsioj kamandy. Jość ludzi, jakija zdabyvajuć infarmacyju — našy krynicy. Jość tyja, chto jaje apracoŭvaje, praviaraje (bo časta infarmacyja da nas prychodzić abryvistaja, i jość razumieńnie, što hetym mohuć skarystacca i śpiecsłužby: źlić niešta, što nie adpaviadaje rečaisnaści, kab nas padstavić). Kalektyŭna my vyrašajem navat, jak nazvać rolik.

U kožnaha z nas, viadoma, jość svaje zadačy, ale pra ŭnutranuju kuchniu my imkniemsia kazać jak maha mienš, bo śpiecsłužbam, dumaju, vielmi cikava viedać, chto čym zajmajecca kankretna.

«NN»: Situacyja z prajektam «Biełaruski Hajun» niejak paŭpłyvała i na vašy krynicy — moža, niechta advaliŭsia praz dadatkovy strach?

AK: Tyja krynicy, jakija ŭ nas byli, praktyčna ŭsie pracujuć, infarmacyja ad ich idzie. Chacia byŭ ukid, što nibyta naša krynica zatrymanaja. Ale treba razumieć, što toj uzrovień infarmacyi, jaki da nas prychodzić — jon idzie ad čynoŭnikaŭ, ad siłavikoŭ, ad ludziej z Administracyi. I pra zatrymańni ludziej takoha ŭzroŭniu ničoha ahučana nie było.

Ale paśla situacyi z «Hajunom» my čarhovy raz zrazumieli, što ŭ śpiecsłužbaŭ Biełarusi vializnyja resursy i što jany buduć rabić usio mahčymaje, kab razvalić lubuju strukturu, jakaja niasie im pahrozu. Tamu pytańnie biaśpieki stała jašče bolš aktualnaje dla ŭsich. 

«NN»: Jak vy ahułam śpielisia z byłymi milicyjanierami?

AK: Vy chočacie zrazumieć, jak były zek moh śpiecca ź miantami? (paśmichajecca)

Pačniem z taho, što, dumaju, u žyćci kožnaha čałavieka jość siabry, susiedzi ci znajomyja — milicyjaniery. Žychary Biarozy cudoŭna viedali, što ŭ mianie dobryja stasunki sa mnohimi milicyjanierami ŭ RAUS, tamu što ja ich treniravaŭ u svoj čas (Alaksandr Kabanaŭ u minułym — trenier pa rukapašnym boi — NN) Dziakujučy tym stasunkam ja moh adstojvać pravy ludziej. Naprykład, vyjšaŭ čałaviek z restarana, idzie dadomu vypiŭšy, a jaho zatrymlivajuć. Ja pytaŭ: «Nafiha? Vam rabić niama čaho? A jany mnie: «Nu blin, u nas tut płan». Ale ž heta čałaviečaje žyćcio! 

Paśla, kali my pačali zajmacca prablemami hramadzian jak błohiery, nam była nieabchodnaja roznaja infarmacyja, i krynicy byli i siarod milicyjanieraŭ.

Ja zaŭsiody razumieŭ, što ŭ milicyi jość i narmalnyja ludzi, jakija pryjšli tudy nie dziela zarobkaŭ i ŭłady, a kab zrabić śviet lepšym, zmahacca sa złačynnaściu, dapamahać ludziam. Ale kahości sistema łamaje. 

Kali ja ŭžo vyjechaŭ u Polšču, mianie sustrakali roznyja ludzi, siarod ich byŭ čałaviek, źviazany z «Bajpołam», jaki mnie schodu prapanavaŭ prajści palihraf. Tady ja paznajomiŭsia jašče z tahačasnym «Bajpołam», u nas zaviazalisia kantakty. Paśla taho, jak ja prajšoŭ palihraf, mnie napisali chłopcy i prapanavali pracavać ź imi ŭ jakaści pres-sakratara. Nu, a kali «Bajpoł» razvaliŭsia na dźvie častki, ja ŭžo razumieŭ, z kim pajdu dalej.

«NN»: Vy kalehi ci ŭžo siabry?

AK: Mnie padajecca, u nas bolš siabroŭskija znosiny. Bo ŭ nas zdarajucca i sumiesnyja niefarmalnyja vyłazki — naprykład, rybałka.

Na siońnia dla mianie heta samaja simpatyčnaja kamanda. Mnie padabajecca, što ŭ nas adzinaja pazicyja pa šmatlikich važnych pytańniach, nie treba nikomu ničoha tłumačyć, jak u toj ža Kaardynacyjnaj radzie zdarajecca. U nas usich adnolkavaje ideałahičnaje jadro, i, što jašče važna asabista dla mianie, heta nie ŭ imia pijaru, hrošaj ci vyžyvańnia siamji. Jość realna niejki idealizm u hetym.

«NN»: Ci adsočvajecie i praviarajecie vy insajdy byłych kaleh, jakija pracujuć pad kryłom Alaksandra Azarava? Sa śviežych — pra dyviersantaŭ, jakija za miažoj płanujuć likvidavać apazicyjanieraŭ?

AK: U nas jość svaja praca i infarmacyja ad našych krynic. Kali ž infarmacyja prychodzić adkulści i nieviadoma jakaja — niama žadańnia praviarać. Dyj jość razumieńnie, što kali b niešta takoje było na samoj spravie, jano b pieradałosia i nam. A našy krynicy nam časta pišuć tolki, što voś tam vyjšła čarhovaja biazhłuździca.

«NN»: U adnym ź intervju Uładzimir Žyhar anansavaŭ, što ŭ vas chutka vyjdzie rasśledavańnie pa Alaksandry Mašenskim, ułaśniku «Savuškavaha» i «Santa-Bremar», suprać jakoha vaš były kaleha Siarhiej Piatruchin daŭno patrabuje ŭvieści sankcyi. Budziecie taksama hetamu spryjać?

AK: Biez kamientaroŭ tut. Byŭ anons, navošta jašče adzin?

«Ź Siarhiejem my nie kamunikujem»

«NN»: Raskažycie tady, što ŭ vas zdaryłasia ź Siarhiejem Piatruchinym? Jakija ŭ vas zaraz adnosiny?

AK: Ź Siarhiejem my nie kamunikujem. Prajekt [«Narodny reparcior»] asabista dla mianie zakryty. Mnie było dosyć ciažka apošnim časam pracavać pa hetaj temie pa adnoj prostaj pryčynie: kanał praduhledžvaŭ aśviatleńnie sacyjalnych prablem unutry krainy, a ja nie tam.

Byŭ taki błohier Vasil Ciełahrejkin, jaki, na žal, pamior ad raku. My ź im źviazalisia, kali ja vyjechaŭ ź Biełarusi, i ja tady spytaŭ, čamu jon ničoha nie robić na svaim kanale. Jon mnie tady takuju frazu skazaŭ, jakaja prymusiła zadumacca: «Pasłuchaj, kab vieści taki kanał, jak u mianie i ŭ ciabie, treba znachodzicca ŭ Biełarusi». U mianie było nierazumieńnie, kudy ruchacca dalej, bo źmianić usie naratyvy i kantent vielmi składana. Usio zajšło ŭ peŭny tvorčy tupik. Dla mianie kanał staŭ maralnaj abuzaj.

Kantent musić niešta źmianiać — i kali my rabili jaho ŭ Biełarusi, pieramieny nastupali praktyčna zaŭsiody. Na luby materyjał była reakcyja čynoŭnikaŭ, išoŭ varušniak, pravierki, sustrečy ź ludźmi. Zaŭsiody była zvarotnaja reakcyja (nie zaŭsiody pazityŭnaja, ale jana była). Za miažoj hety ŭpłyŭ na pracesy absalutna nie adčuvaŭsia, i heta mocna cisnuła: a ci treba ŭvohule kamu toje, što ja rablu?

My nie padpisvali ź Siarhiejem kantrakt, što musim razam pracavać viečna. U nas razyšlisia mierkavańni ŭ tym, čym treba ciapier zajmacca. Ja skazaŭ, što dla mianie błoh u siońniašnim varyjancie — fihnia, jon skazaŭ, što budzie zajmacca im sam. Voś i ŭsio.

Pavialičyć

«NN»: Vam nie kryŭdna, što vaš ahulny brend adyšoŭ Siarhieju i kantent ciapier zusim inšy?

AK: Ščyra kažučy, ja nie hladžu ciapier kanał, tamu ničoha nie mahu skazać z hetaj nahody. 

Nakont kryŭdy — niama takoha. Heta, umoŭna, jak žurnalist pryjšoŭ u niejkuju redakcyju i syšoŭ praź niejki čas, bo jamu stała niecikava. U nas byŭ sumiesny prajekt, u kožnaha była ŭ im svaja rola. Kali ŭ adnaho hetaja rola skončyłasia, jaki sens trymacca za prajekt?

«NN»: Raniej vy kazali, što jakraz syšlisia na tym, što vy roznyja. A tut, atrymlivajecca, pa hetych ža pryčynach raźbiehlisia?

AK: Nasłaiłasia emihracyja, tvorčy kryzis. Rozny emacyjny stan, roznaje ŭsprymańnie infarmacyi, vysnovy roznyja. Kali takoje zdarajecca ŭ vialikim kalektyvie, to možna siarod supraćlehłych mierkavańniaŭ znajści niešta siaredniaje. Kali ž kalektyŭ tolki z dvuch čałaviek, składaniej danieści svaju racyju. Dy i navošta vydatkoŭvać na heta čas?

«NN»: Zdavałasia, što, pieražyŭšy stolki razam, vy stali zusim nie raźli vada.

AK: Tak zdarajecca ŭ žyćci, što ludzi razychodziacca. Kožny pajšoŭ svajoj darohaj — heta absalutna narmalnaja situacyja.

«NN»: Pry hetym vy dahetul u adnoj frakcyi Kaardynacyjnaj rady «Vola» — jak tam uzajemadziejničajecie? Sam Siarhiej mocna krytykuje KR apošnim časam.

AK: Ja prytrymlivajusia mierkavańnia, što kali čałaviek choča vykazacca, to kali łaska. Nie budziem ža my zatykać rot čałavieku. Ale vykazvańni kankretnaha čałavieka — heta adkaznaść nie frakcyi. Kantent, jaki vypuskaje Siarhiej na svaim kanale, taksama nie kantent frakcyi «Vola».

U nas abmiarkoŭvajecca vyklučna biahučka. Asnoŭnaja ž praca idzie ŭ Kamisii pa nacyjanalnaj biaśpiecy — u nas jaje stvareńnie i było asnoŭnaj zadačaj. Tam Kuś (Alaksandr Kłačko), Hienadź Mańko i ja. Praz kamisiju my realizoŭvajem svaje prahramnyja zajavy — chutka budzie vielmi cikava.

«NN»: Što vy majecie na ŭvazie?

AK: Pakul heta zakrytaja infarmacyja.

«NN»: Vašu frakcyju i inšy skandalčyk zakranuŭ — nibyta Hienadź Mańko skraŭ čužoha sabaku. Na takoje taksama starajeciesia nie reahavać?

AK: Ščyra, ja takoha i nie čuŭ. Niechta žartavaŭ tolki, pamiataju, na heta, maŭlaŭ, Mańko, viarni sabaku. Ale ja sapraŭdy starajusia na takoje nie reahavać.

«Dalej u roli deputata ci čynoŭnika nie baču siabie i blizka»

«NN»: Niechta skaža: takimi rečami, ci tam abvinavačvańniami byłoha dobraachvotnika, člena KR Alaksandra Kamisarava ŭ źbićci dziaŭčyny i bolš hłabalnymi prakołami, i padryvajecca imidž Kaardynacyjnaj rady ahułam.

AK: A chto viedaje dakładna, jak heta ŭpłyvaje na imidž? Niedzie niejkija daśledavańni pravodzilisia pa temie, moža? Dzie tyja razzłavanyja ludzi, jakija skazali b: usio, my vyhaniajem Mańko? 

Ja znachodžu takija zajavy pra toje, što niešta niejak upłyvaje, čysta papulisckimi. Heta a-la zajavy Łukašenki pra toje, što jaho padtrymlivaje narod. Ja ž imknusia z usiaho rabić vysnovy na asnovie faktaŭ i dokazaŭ. Pustyja razmovy lepš prapuścić i prosta dalej zajmacca svajoj spravaj.

«NN»: Vašy ŭłasnyja čakańni ad Kaardynacyjnaj rady spraŭdžvajucca?

AK: Ja byŭ u KR druhoha sklikańnia, i adtul ja syšoŭ, tamu što zrazumieŭ, što praz toj orhan dasiahnuć niečaha budzie niemahčyma ŭ pryncypie.

A ciapier u mianie nijakich iluzij nie było: ja razumieŭ, što KR — najpierš dyskusijny orhan. Jość niuansy, jaki mianie pa siońnia nie zadavalniajuć — naprykład, doŭhaje pryniaćcie peŭnych rašeńniaŭ, kali heta prachodzić kuču pracedur. Prychodzicca časam absalutna niekampietentnyja mierkavańni vysłuchoŭvać na pasiadžeńniach — heta krychu napružvaje. Ale ja dumaju, što tak pracuje luby parłamient, i Rada ŭkrainskaja, i siejmy.

Praŭda, siabie ŭžo dalej, navat kali viarnucca ŭ demakratyčnuju Biełaruś, u roli deputata ci čynoŭnika ja nie baču i blizka. Paśla ŭsiaho hetaha mnie ŭžo nie chočacca.

«NN»: Nastolki stamilisia?

AK: Viedajecie, prosta jość peŭnyja praviły hulni, jakija vielmi mocna, na žal, zaležać ad jeŭrapiejskich palitykaŭ. I tut jasna: my ŭ Jeŭropie — hości, pa vialikim rachunku, jakim dali prytułak, ale my nie možam naviazvać svaje praviły hulni. Heta tyčycca šmat jakich rečaŭ, samych elemientarnych — pa tych ža studentach biełaruskich, pa pracaŭładkavańni, pa tym, jak tut časta doŭha lehalizavacca. Paŭpłyvać na heta składana, navat na ŭzroŭni Ofisa Cichanoŭskaj. My prychodzim i kažam — treba toje i toje. Ale heta nam treba, nie im, u ich u pryjarytecie intaresy ich hramadzian.

I choć Jeŭrasajuz i «plaskaŭ u dałoni», što adbylisia vybary ŭ KR, što ŭtvaryŭsia taki orhan, pakul ničoha dalej nie pajšło. Chacia ruch u hetym kirunku idzie: stvarajucca parłamienckija hrupy, jość dosyć dobryja suviazi z toj ža Radaj Jeŭropy. Ale heta ŭsio vielmi doŭhi praces. Mnie bolš padabajecca varušniak.

Ź inšaha boku, ja cudoŭna razumieŭ: šmat jakija rečy, što my raspracoŭvajem, moža, uvohule nikoli nie buduć realizavanyja. Ale ŭsio roŭna treba ruchacca ŭ hetym kirunku. I dobra, što jość ludzi, jakija hetym zajmajucca. Nahadaju, što KR — heta nie pra zarobak, hranty i finansavańnie, heta ŭsio na hramadskich pačatkach. Važna, što znajšlisia ludzi, jakija skazali: okiej, u mianie jość abaviazki pierad siamjoj, ale ja chaču jašče na siabie ŭzvalić palityku. 

Tamu na krytyku KR ja časam hladžu kasavata: krytykujuć, zbolšaha, tyja, chto sam zusim ničoha nie robić.

Łukašenka niejkuju pryščepku biełarusam zrabiŭ, mnie padajecca, kali paabiacaŭ, što pryjdzie i ŭsio vyrašyć za nas, a naša zadača — siadzieć i nie tryndzieć. Heta na mnohich paŭpłyvała, myśleńnie źmianić nie mohuć dahetul. Kali nam pradjaŭlajuć, što «vy dla nas nichrana nie zrabili»… Prabačcie, ale vy budziecie zajmacca svaimi spravami, vam palityka niecikavaja, padtrymka inicyjatyŭ niecikavaja, vy vyrašajecie vyklučna svaje žyćciovyja prablemy, a niechta pavinien jašče i vašymi prablemami zajmacca taksama? Z čaho vy ŭziali, što heta tak čaroŭna pracuje?

My ŭsie pavinny być u źviazcy: my niešta sprabujem zrabić, ale i vy sprabujecie nam dapamahčy.

«Ofis Cichanoŭskaj nie ŭsiemahutny, ale na siońnia heta samaja mocnaja struktura siarod demakratyčnych siłaŭ»

«NN»: Paśla zatrymańnia Siarhieja Cichanoŭskaha vy dałučylisia da kamandy Śviatłany, stali jaje pres-sakratarom. A jakija ŭ vas siońnia stasunki?

AK: U nas jość pramy kantakt adno z adnym, ale my kamunikujem vielmi redka. Moža, raz u miesiac. Kali, naprykład, mnie prychodzić infarmacyja, jakuju jana pavinna viedać, asabliva kali heta tyčyłasia Siarhieja. Ale apošnim časam pa im niama nijakaj novaj infy.

«NN»: Siońnia Śviatłana dla vas nacyjanalnaja lidarka i prezidentka ci jak vy jaje ŭsprymajecie dla siabie?

AK: Ja tut jak skacina, jakaja imkniecca, kab u jaje ŭ pryncypie nie było lidaraŭ (paśmichajecca). 

Ja kamandny hulec: łukašyzm tut na mianie mocna paŭpłyvaŭ. Kali jość vyklučna adzin lidar, za jakim usie musiać iści — dla mianie heta ciapier nabyło niehatyŭnaje adcieńnie, u mianie alerhija na «niezamiennaha lidara» (darečy, u «Biełpole» ŭ nas taksama niama lidara ci kamandzira — mierkavańnie kožnaha čałavieka raŭnaznačna).

Ale ja liču, što mienavita Cichanoŭskaja na siońniašni momant — adzin z samych važnych nabytych instrumientaŭ, jakija jość u demakratyčnaj Biełarusi. I razvalvać heta dakładna nielha. Ofis — nie ŭsiemahutny, ale heta samaja mocnaja struktura siarod demakratyčnych siłaŭ.

Pa vialikim rachunku, idzie baraćba na vyžyvańnie — nie na žyćcio, a na śmierć. Čamuści mnohija nie mohuć da hetaha dajści svajoj hałavoj. Asabliva ludzi, jakija kažuć, što z režymam treba niejak razmaŭlać, vieści pieramovy. Jany nie razumiejuć, što chočuć dyjałohu z tymi, chto maryć ich źniščyć fizična.

Pavialičyć

«NN»: Dazvalajecie davać Śviatłanie pramyja parady?

AK: Kali ščyra, ja nie chaču ŭpłyvać na čužuju pracu. Mnie samomu było b niepryjemna, kali b niechta mnie zvaniŭ i kazaŭ: ty rabi heta, a heta nie. Ja b prosta pasłaŭ takoha čałavieka nachier.

Kali było što vykazać u płanie krytyki, ja kazaŭ i Franaku, i Śviatłanie. Naprykład, što varta nieści bolš ćviorduju pazicyju i pa sankcyjach, i pa kadravych pytańniach. Ale ahułam ja nie ŭ Ofisie, tamu nie mahu da kanca razumieć usich pracesaŭ.

«U Cichanoŭskaha prahučała: ci my prybiarom Łukašenku ŭsio ž, ci ja źjedu, tamu što ŭ hetaj krainie niama čaho łavić»

«NN»: Na miescy Siarhieja mahli b być vy i vyłučacca ŭ prezidenty?

AK: Nie. Asnoŭnaja pryčyna — u mianie niama takich lidarskich zadatkaŭ. Niejkija jość, mahčyma, ale ŭ Cichanoŭskaha jany adrazu praśviečvalisia. Chacia jamu pryjšłosia šmat čamu vučycca.

Tak, kali jon jašče mnie ahučyŭ, što źbirajecca bałatavacca, skazaŭ: «Voś mnie padpisčyki kažuć, kab ja bałatavaŭsia ŭ prezidenty» (lubimaja fiška błohieraŭ). Ja jamu tady skazaŭ: «Siaroha, padpisčyki šmat čaho pišuć, ale ty pavinien sam vyrašyć, uzvažyŭšy, nie adšturchoŭvacca ad mierkavańnia nieviadoma kaho — moža, tam čałaviek prosta siadzić pje piva, hladzić futboł i tabie zaadno napisaŭ».

Ja ź im taksama padzialiŭsia kantaktami roznych biełaruskich palitykaŭ, skazaŭ, što voś možaš kamunikavać ź imi ŭ kułuarach, rabić hutarki, kab pasprabavać zrazumieć, chto jość chto, u kaho jakija idei i dumki.

Ja jaho taksama tady zapytaŭ: ty ž razumieješ, što heta ŭsio značyć turma, usim, chto tam budzie, dastatkova prosta pahladzieć na historyju našych vybaraŭ. Ale jon išoŭ na ryzyku asensavana. U jaho tady prahučała takaja cikavaja fraza: «Ci my prybiarom Łukašenku ŭsio ž, i ŭ Biełaruś pryjdzie demakratyja, ludzi prahałasujuć za pieramieny, ci ja źjedu, tamu što ŭ hetaj krainie niama čaho łavić». 

Ale kali znoŭ viartacca da mianie, ja b na siabie takuju adkaznaść nie ŭzvaliŭ. Nie tamu, što bajaŭsia turmy, nam turmoj pahražali kuču razoŭ, i kryminalnuju spravu zavodzili. A tamu, što ŭ mianie nie było ŭpeŭnienaści, jak heta zrabić i što z hetaha atrymajecca. 

Pavialičyć

«Nibyta Statkievič za amierykanskija, zachodnija hrošy błohierskuju tusoŭku raźviŭ, finansavaŭ i pajšło-pajechała»

«NN»: U vas jość adkaz, čamu mienavita niezadoŭha da 2020-ha hoda błohiery, u tym liku palityčnyja, pačali množycca jak hryby?

AK: Raskažu takuju historyju. Kali mianie tolki aryštavali ŭ 2020-m, litaralna praz dni try-čatyry da mianie pryjechaŭ, ja tak razumieju, hebešnik (jon nie pradstaŭlaŭsia dakładna). Jon skazaŭ, što prosta choča sa mnoj pahutaryć, nie dla pratakoła. U mianie ŭžo byŭ advakat tady, choć i nie moj pastajanny, i jon nie rekamiendavaŭ, ale ja pahadziŭsia. Ja razumieŭ, što tam moža być prasłuchoŭvańnie, ale mnie važna było z taho dyjałohu zrazumieć, kudy dźmie viecier i što adbyvajecca. Siłavik dumaŭ, što razmaŭlaje sa mnoj, kab ź mianie vyciahnuć infarmacyju, ale nasamreč heta ja ź jaho jaje vyciahvaŭ.

Kali my pačali razmovu, u jaho asnoŭnyja pytańni byli: jakija ŭ vas stasunki z błohierami, palitykami. A potym zapytaŭ: «Vy voś, błohiery, vyrašyli zładzić revalucyju pad kiraŭnictvam Statkieviča?»

I ja adrazu zrazumieŭ, jakuju spravu buduć imknucca raskrucić ludziam, zrazumieŭ, da čaho jany rychtujucca: što voś nibyta Statkievič za amierykanskija, zachodnija hrošy błohierskuju tusoŭku raźviŭ, finansavaŭ i pajšło-pajechała (a ja nahadaju, što heta jašče było da ŭsich padziej, u červieni 2020-ha). Nasamreč, ničoha takoha nie było i blizka.

U nas byŭ błohierski čat, usie palityčnyja błohiery adzin z adnym kamunikavali. U čacie siadzieli pravieranyja ludzi, jakija daŭno pracavali na jutubie i raniej byli aryštavanyja nie raz. Ale ŭ nas tam była nie niejkaja tvorčaja majsternia — maŭlaŭ, voś jość taki ruch, my jaho budziem prasoŭvać. My abmiarkoŭvali, jak palepšyć kantent.

I ja viedaju, što nijakija hranty błohiery na toj momant nie atrymlivali. Heta było vielmi składana praviarnuć. Usie zbolšaha žyli za košt padtrymki ludziej, jakija apłačvali štrafy, dapamahali nabyvać kanfiskavanuju aparaturu (plus sami pracavali paralelna, kaniečnie). Kolki ŭ nas samich było vypadkaŭ, kali prosta na vulicy padychodzili nieznajomyja ludzi, kab adździačyć!

Adzin raz nam za raz dali 300 dalaraŭ — ja prosta achranieŭ! Padyšoŭ mužčyna, dastaŭ pašpart svoj, a tam hrošy: maŭlaŭ, ja viedaju, što vy tut byvajecie, śpiecyjalna vas čakaŭ, kab padtrymać spravu, jakuju vy robicie. Ja spačatku admaŭlaŭsia, ale jon nastojvaŭ: «Ja nie adryvaju ad serca hetyja hrošy, jany ŭ mianie nie apošnija, prosta chaču vam dapamahčy, bo vy robicie vielmi važnuju pracu». I takija momanty nie prosta dazvalali vyžyć, jany davali maralny stymuł.

«NN»: Maci Piatruchina nazyvała vas abodvuch zdradnikami, a ŭ vas jakija stasunki ź blizkimi ciapier?

AK: Ja sa svajoj siamjoj nie kamunikuju zusim, nie chaču, kab u ich praź mianie byli choć niejkija prablemy.

«NN»: Raniej vy raskazvali, što vaš darosły syn taksama žyvie ŭ Jeŭropie, ale vy ź im nie sustrakalisia. Vašy stasunki nie paciapleli z taho momantu, uźjadnańnia nie adbyłosia?

AK: Nie, my nie adnaŭlali suviaź. Ja nie viedaju, dzie jon. Ja — čałaviek publičny, mianie nieskładana znajści. Kali jamu nie treba, to heta jaho vybar, jon darosły čałaviek.

«NN»: Niama adčuvańnia adzinoty ŭ suviazi z hetym?

AK: Nie, niama.

«NN»: Vy ciapier svabodny ci ŭ stasunkach?

AK: Skažu tak: ja nie svabodny (paśmichajecca).

«NN»: Ci jość sum pa Biełarusi?

AK: Ja prosta chaču viarnucca. I liču, što niekatoryja našy palityki mała robiać dla hałoŭnaj mety biełarusaŭ — viartańnia dadomu. 

Pryroda, na ščaście, u Biełarusi i Polščy amal adnolkavaja. Kali b ja znachodziŭsia niedzie ŭ Afrycy, to dakładna b z hłuzdu źjechaŭ. Viedaju, bo kali žyŭ u Krymie da ŭsich padziej, tam ja mocna sumavaŭ pa Biełarusi, prosta kapiec jak! Chacia tam pryhoža — mory, hory i hetak dalej. Ale nastalhija pa našym łandšafcie była prosta strašnaja.

Kali pahružany ŭ biahučyja prablemy i dla miełancholii niama času — heta ratuje. U mianie nazirajecca nie depresija na fonie emihracyi, a žadańnie i mocny stymuł. Ja maju daśje na peŭnych ludziej, jakoje źviazanaje i z pasadkaj, i z turmoj i z katavańniami palitviaźniaŭ. U pieršuju čarhu mnie b chaciełasia pa viartańni adrazu zakryć miažu i nie dać im źjechać ad adkaznaści.

«NN»: Chto pieršy ŭ śpisie vašaha daśje na adpłatu?

AK: Tam šmat chto — i sudździ, i prakurorskija rabotniki, šmat miantoŭ z toj ža Biarozy. Z Palčykam ja b z zadavalnieńniem sustreŭsia, ale ŭžo nie ŭ tych umovach, kali ja na raściažcy (Andrej Palčyk — eks-načalnik navapołackaj kałonii, adnoj z najhoršych pa ŭmovach utrymańnia — NN).

Nakont ich pakarańnia, to ja ŭvohule za zakon, ale situacyja składvajecca takaja, što hetyja ludzi sami zrabili ŭsio mahčymaje, kab ich napatkała nie zusim zakonnaje pakarańnie i ludski hnieŭ. Ja prosta viedaju, što kali b taho ž Palčyka pryvieści ŭ kałoniju (navat chaj tam nie budzie nivodnaha palitviaźnia), jaho prostyja zeki na ramiani parežuć. Dy i sami supracoŭniki administracyi niekatoryja majuć da jaho šmat pytańniaŭ. I ŭ hetym vinavaty tolki jon.

• 33
• 2
• 3
• 0
• 0
• 0
• 0
• 1